فن کویل یکی از سیستم‌های تهویه مطبوع است که امروزه در بسیاری از منازل مسکونی و ساختمان‌های اداری و تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سیستم‌ها از دو بخش فن دمنده و مبدل حرارتی یا همان کویل برخوردار هستند و عملکرد بسیار خوبی دارند. در این مطلب قصد داریم با فن کویل‌ها بیشتر آشنا شده و به مزایا و کاربردهایشان پی ببریم.
آشنایی بیشتر با فن کویل
فن کویل چیست؟ نوعی مبدل حرارتی است که به عنوان یک سیستم گرمایشی و سرمایشی عمل می‌نماید. در واقع این سیستم در فصل گرما، آب سرد تولید شده توسط چیلر یا مینی چیلر را در لوله‌های کویل به گردش در آورده و سبب خنک شدن فضا می‌شود. همچنین در فصل سرما، آب گرم تولید شده توسط دیگ یا پکیج را به گردش در آورده و به گرم شدن محیط کمک می‌کند. علاوه بر این در سیستم فن کویل، هوای اتاق به داخل یونیت‌فن کشیده شده و پس از فیلتر شدن با عبور از روی مبدل حرارتی تغییر دما پیدا می‌کند. برای همین جریان هوای مطبوع شده از طریق کانال یا به طور مستقیم درون فضای اتاق دمیده می‌شود.
بررسی انواع فن کویل و ویژگی‌هایشان
فن کویل‌ها را بر اساس موارد مختلفی میتوان تقسیم بندی کرد. در ابتدا به دسته‌بندی فن کویل‌ها بر اساس تعداد مسیر ورود و خروج آب می‌پردازیم.
- فن کویل دو لوله‌ای: فن کویل دو لوله‌ای به سیستمی گفته شده که دارای یک لوله ورودی و یک لوله خروجی آب است. مسیر آب ورودی و خروجی در این سیستم، از طریق شیر سه راهه تغذیه می‌کند.
- فن کویل چهار لوله‌ای: در صورتی که نیاز به سرمایش و گرمایش همزمان احساس شود، از سیستم‌های فن کویل چهار لوله‌ای استفاده می‌گردد. این سیستم‌ها نیاز به دو لوله ورودی و دو لوله خروجی دارند و از دو کویل مجزا برخوردار هستند. یکی از این کویل‌ها جهت سرمایش و دیگری جهت گرمایش کاربرد دارد. برای همین از طریق این سیستم‌ها میتوان در بخشی از فضا از سرمایش و در بخش دیگر از گرمایش استفاده کرد. از فن کویل چهار لوله‌ای برای مواردی چون بیمارستان یا هتل‌ها که نیاز و سلیقه افراد متفاوت است، استفاده می‌گردد.
انواع فن کویل بر اساس ساختار طراحی
در ادامه به بررسی انواع فن کویل سقفی و فن کویل سقفی سرماپویش می پردازیم.
-
فن کویل سقفی
در پاسخ به اینکه فن کویل سقفی چیست؟ باید بگوییم که فن کویل سقفی، نوعی از فن کویل است که به شکل سقفی اجرا می‌شود و در سه نوع کاستی، توکار و کانالی پر فشار موجود می‌باشد. فن کویل سقفی کاستی، از راندمان مناسبی برخوردار است و ظاهر زیبایی دارد. همچنین این سیستم‌ها فضای کمتری را اشغال می‌کنند و نسبت به برخی از سیستم‌های سقفی بسیار کم حجم هستند. با این حال باید اشاره کرد که فن کویل سقفی کاستی از هزینه سرویس بالایی برخوردار است و فیلتراسیون هوای آن کیفیت پایینی دارد. حال در رابطه با فن کویل سقفی توکار باید اشاره کرد که این سیستم‌ها بسیار ارزان هستند و در سقف کاذب تعبیه می‌شوند. با این که دسترسی به این فن کویل‌ها و سرویس و نگهداری از آنها کمی مشکل است، اما به دلیل قیمت پایین مورد توجه افراد زیادی قرار دارند و جزو رایج‌ترین دستگاه‌های موجود در بازار به حساب می‌آیند.
نوع سوم فن کویل سقفی، کانالی پر فشار است. فن کویل سقفی کانالی پر فشار، نوعی از فن کویل توکار بوده که مسیر ورود و خروج جریان هوا در آنها به صورت کانالی است. از آنجایی که این سیستم‌ها توانایی ایجاد فشار زیاد در جریان هوا دارند، به فن کویل سقفی کانالی پر فشار معروف شده‌اند. از ویژگی‌های این فن کویل میتوان به امکان استفاده از هوای تازه و تامین ظرفیت‌های هوادهی سنگین اشاره کرد.
-
فن کویل زمینی
فن کویل زمینی معمولا از شکل مستطیل برخوردار است و به صورت توکار یا روکار قابل اجرا می‌باشد. مدل روکار این فن کویل، در سه حالت روبه رو زن، بالا زن و شیبدار موجود است. از مزایای فن کویل زمینی میتوان به نصب ساده و سریع، هزینه سرویس و نگهداری پایین، راندمان بالا و صدای کم اشاره کرد. عموما این سیستم‌ها را میتوان از طریق ریموت کنترل از راه دور کنترل کرد. همچنین وجود ترموستات دستی در آنها باعث شده تا قابلیت تنظیم دما در آنها وجود داشته باشد. با این حال باید اشاره کرد که این فن کویل‌ها مساحت زیادی را اشغال می‌کنند و برای خانه‌های کوچک ایده‌آل نمی‌باشند.
-
فن کویل دیواری
فن کویل دیواری جزو سیستم‌های جدیدی است که مورد توجه افراد زیادی قرار دارد. این دستگاه‌ها بر روی دیوار نصب می‌شوند و بسیار شبیه به اسپلیت‌ها می‌باشند. برای همین شاید در نگاه اول نتوان فن کویل بودن یا اسپلیت بودن سیستم را تشخیص داد. فن کویل دیواری به صورت روکار است و فضای زیادی را اشغال نمی‌کند. همچنین نصب و سرویس آن بسیار آسان است. برای همین است که این نوع از فن کویل‌ها، مورد توجه افراد و کارشناسان زیادی قرار گرفته‌اند.
-
فن کویل خانگی و صنعتی
علاوه بر دسته‌بندی‌های بالا، فن کویل به شکل خانگی و صنعتی نیز قابل تفکیک است. فن کویل‌های خانگی ظرفیت‌های متفاوتی دارند و در مدل‌های مختلفی قابل خرید هستند. افرادی که به دنبال خرید فن کویل برای منازل خود هستند، می‌توانند یکی از آنها را خریداری کنند. فن کویل‌های صنعتی در واقع همان یونیت هیترها هستند و استقامت بسیار زیادی در کار در شرایط مختلف دارند و یک سری تفاوت بین هیتر و فن کویل وجود دارد.
بررسی مزایای فن کویل
هر سیستم گرمایشی و سرمایشی از مزایا و معایبی برخوردار است که در اینجا به مزایای فن کویل اشاره می‌کنیم.
- در این سیستم‌ها میتوان دمای هر اتاق را به طور مستقلی کنترل و تنظیم کرد. در واقع به ازای هر تعداد فن کویل نصب شده در ساختمان، امکان کنترل دما بر اساس سلیقه و نیاز افراد وجود دارد. این در حالی است که در سیستم‌های مشابهی چون داکت اسپلیت، این قابلیت وجود ندارد.
- تنوع طراحی یونیت‌های فن کویل بسیار بالا است و میتوان با توجه به محدودیت‌های معماری ساختمان و مطابق با سلیقه مصرف کننده، مدل مناسبی از آن را در محیط تعبیه کرد.
- همانطور که اشاره شد برای گرمایش در فصل سرما، از آب گرم تولید شده توسط دیگ استفاده می‌شود. برای همین این موضوع سبب صرفه‌جویی در مصرف برق و انرژی می‌شود. همچنین میتوان متناسب با نیاز هر بخش از ساختمان، فن کویل آن اتاق را روشن کرده و نیازی به روشن شدن تمام فن کویل‌های ساختمان نیست. این موضوع نیز سبب صرفه‌جویی در مصرف برق می‌شود.
- در فن کویل سقفی کانالی به واسطه امکان استفاده از هوای تازه، شرایط برای تهویه هوا به خوبی مهیا است.
- در ساختمان‌های بزرگ میتوان از فن کویل‌های متعدد با یک یا دو دستگاه چیلر مرکزی استفاده کرد و از این نظر هیچ محدودیتی وجود ندارد.
- سیستم فن کویل نیازی به کانال کشی ندارد و تنها نیاز به لوله کشی و برق کشی دارد. برای همین فضای بسیار کمی را در خانه یا محیط کار اشغال می‌کند.
فن کویل چه معایبی دارد؟
در رابطه با معایب فن کویل باید اشاره کنیم که این سیستم‌ها به واسطه استفاده از آب گرم و سرد تولید شده توسط دیگ و چیلر، امکان کنترل مصرف انرژی را برای هر یک از واحدهای ساختمان فراهم نمی‌کنند. البته میتوان با وجود به کارگیری فن کویل، از یک چیلر یا مینی چیلر برای هر واحد استفاده کرده تا بتوان مصرف انرژی در فصل گرما را به طور مستقلی کنترل کرد. علاوه بر این، استفاده از فن کویل و خرید چیلر برای ساختمان‌هایی با متراژ پایین نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتری نسبت به استفاده از کولر گازی و داکت اسپلیت دارد.
برای خرید فن کویل می توانید با سرماپویش در تماس باشید. سرما پویش تولیدکننده دستگاه‌های تهویه مطبوع همانند چیترهای آبی و هوایی، کندان سوار، هواساز برج خنک کننده و فن کویل سقفی و تابلو برق می باشد.
جمع بندی
فن کویل‌ها سیستم تهویه مطبوعی هستند که به عنوان سیستم گرمایشی و سرمایشی قابل استفاده هستند. این سیستم‌ها انواع مختلفی دارند که در متن به طور کامل به آنها اشاره داشتیم. فن کویل از نظر ساختار طراحی، به دسته‌های زمینی، سقفی و دیواری تقسیم می‌شود. همچنین از نظر تعداد مسیر ورودی و خروجی آب، به دو صورت دو لوله‌ای و چهار لوله‌ای موجود می‌باشد. بنابراین شما می‌توانید بر اساس شرایط محیط و سلیقه خود، به خرید یکی از این فن کویل‌ها بپردازید و از مزایای آن بهره مند شوید.
